KDV kanununa tabi olan kişilikler arasında yer alanlar genellikle Gerçek Usulde vergilendirilen Ticari, Zirai mükelleflerdir. Serbest Meslek Erbapları, vs. bunu takip eder. Kurumlar Vergisine Mükellefiyeti bulunan kişiler, KDV konusuna girer. Kısaca işletmelerin tamamı Katma Değer Vergisi mükellefidir. İşletmeler ve Şirketlerin Serbest Muhasebeci Mali Müşaviri her ay düzenli bir şekilde ayın 26. Günü akşamına kadar bir önceki ayın beyanlarını vermek zorundadır.
GVK 70. maddesinde yer alan mal ve hakları kira verenler, At yarışları, transit taşımalar, piyango (Milli Piyango da dahil), müşterek bahis ve talih oyunları düzenleyenler KDV mükellefleri arasında yer almaktadır.
Katma Değer Vergisi Türleri Nelerdir?
Katma değer vergisi 4 türe ayrılmaktadır.
- Gayrisafi Hasıla Tipi
- Gelir Tipi
- Ücret Tipi
- Tüketim tipidir.
Gayrisafi hasıla tipi vergi amortismanların dahil edildiği KDV türüdür. Amortismanların düşürülerek hesaplandığı vergi türü ise gelir tipidir. Sermaye değeri ve sermaye gelirinin indirildiği KDV türü ücret tipidir. Yatırım malları bedelinin düşürüldüğü KDV türü ise tüketim tipidir.
Katma Değer Vergisi Kanunu Bazı Maddeleri
- Her türlü mal ve hizmet ithalatı yapanlar. Ticari ve zirai faaliyette Bulunanlar. Serbest meslek faaliyetleri çerçevesinde yapılan hizmetler Katma Değer Vergisine tabiidir.
- Vergiye tabi olan bir hizmetin işletme sahibinin, işletme personellerinin veya benzeri kişilerin bu hizmetlerden karşılıksız yararlandırılması hizmet alımı olarak nitelendirilir. KDV kanununa tabi bir şekilde işlem görmeleri gerekmektedir.
- Türkiye ile diğer çeşitli ülkeler arasında yapılan taşıma ve kargolama işlemlerinin hizmetin iç parkura isabet eden kısmı Türkiye’de yapılmış sayılır. Bu sebepten dolayı KDV uygulanması gerekir. Yurt dışına isabet eden kısımlara KDV uygulanmaz.
- Katma Değer Vergisinin mükellefleri arasında ithalatta mal ve hizmet ithal edenler yer almaktadır.
- Vergi doğuran olay genel olarak mal teslimi ve hizmet ifası ve malın teslimidir. Komisyoncular vasıtasıyla veya konsinye suretiyle yapılan satışlarda da yer almaktadır. Malların alıcıya teslimi, Su, elektrik, gaz, ısıtma, soğutma ya da enerji dağıtım veya kullanımlarında yer almaktadır.
KDV Hesaplaması Nasıl Yapılır?
Katma Değer Vergisi Hesaplaması için basit bir matematik gerekmektedir. KDV Hesaplaması için formülleri bilmek yeterli olacaktır. Katma Değer Vergisi oranları Maliye Bakanlığı tarafından düzenlenmiştir ve ürün, mal, hizmet bedelinin içeriğine göre farklılıklar gösterebilir. KDV oranları KDV Dâhil ve KDV Hariç olarak iki yöntem ile hesaplanmaktadır;
KDV Dahil Nasıl Hesaplanır?
KDV tutarı = KDV dahil tutarı * KDV oranı / 100+KDV oranı şeklindedir.
Örneğin, vergi dahil fiyatı 11.800 TL olan ve %18 oranında KDV’ye tabi tutulan mal veya hizmetin KDV hesaplamasında kullanılan yöntem; 11.800*18/(100+18)= 1.800 TL şeklindedir.
KDV Hariç Nasıl Hesaplanır?
KDV tutarı = KDV hariç bedel * KDV oranı / 100 şeklindedir.
Örneğin, KDV hariç fiyatı 10.000 TL. Olan ve %18 KDV’ye tabi tutulan bedel içindeki KDV hesaplaması için;
10.000*18/100= 1.800 TL’dir.
Katma Değer Vergisinin Yasal Dayanağı Nedir?
Bu Vergi Türünün Yani Katma Değer Vergisinin yasal dayanağı KDV Kanunudur. Katma Değer Vergisi kanununa göre yer alan ithalat istisnaları dışında olan her türlü mal ve hizmet ithalatından KDV hesaplaması yapılır. Belirlenen KDV oranları 3065 sayılı KDV Kanununun ekli listesinde detaylı bir şekilde belirtilmiştir. Bu ekli listeye göre listede yer alanlar hariç olmak üzere vergiye tabi olan işlemler için %18, liste 1 de yer alan teslim ve hizmetler için %1 ve liste 2 de yer alan teslim ve hizmetler için %8 olarak tespit edilmektedir.
KDV dolaylı ve dolaysız olarak ikiye ayrılmaktadır. Dolaysız vergiler kişilerin kazandıkları kazançtan elde ettikleri gelirden aracı olarak alınmasıdır. Dolaylı vergiler ise kişilerin almış olduğu mal ve hizmet vergiye tabi ise gelir ne olursa olsun herkes aynı vergiyi ödemek zorundadır. Bu vergi türü günlük yaşantımızda karşımıza sık sık çıkan bir vergi türüdür.
Katma Değer Vergisinde uyumu etkileyen bazı etkenler bulunmaktadır. Bunlar arasında kayıt dışı ekonomi, kişinin mesleği, aile ölçeği, ekonomik krizler, eğitim düzeyi, cinsiyeti, vergi bilinci ya da kişiler arası ilişkiler katma Değer Vergisini etkilemektedir.
