Vergi borcu Vatanın ve milletin bütünlüğü, sağlık, eğitim, kültür, sanat gibi halkın her türlü faydasını sağlayacak çeşitli harcamaları karşılayabilmek için ödediğimiz maddi hak edişlerdir. Verginin birçok çeşidi bulunmaktadır. Vergi herkesin cebinden bir şekilde çıkar. Herkes vergi mükellefidir ve farklı yollar ile herkes vergi ödemektedir. Sigorta ödemelerinde tutunda bakkaldan aldığınız ekmeğe, arabanıza doldurduğunuz benzine kadar birçok harcamada vergi ödenir.
Herkes bazı ihtiyaçları için çeşitli harcamalar yapar ve bu harcamalar karşılığında alışveriş yaptıkları firma veya satıcılardan fiş, fatura alırlar. Bu faturaların ve fişlerin üzerinde KDV ibaresi yer almaktadır. İşte ne kadar nihai tüketici olsanız da bu sizin devlete ödediğiniz vergidir. Satıcı bir malın satış fiyatı üzerine +KDV uygulaması yapar. Örneği mazot alıyorsunuz. 100 TL mazot harcaması yaptığınız zaman bunun 15,24 TL’si devlete ödediğiniz vergidir. Siz bu ücreti satıcı firmaya ödüyorsunuz ve satıcı firma da aylık beyan yolu yani Katma Değer Vergisi ile devlete sizin adınıza bu vergileri ödemiş oluyor.
Vergiler Devlet Bünyesinde Nasıl Bir Öneme Sahiptir?
Vergi Tahsilatı devletin en önemli gelir kaynağıdır. Biliyorsunuz ki devletler de ticaret yapar fakat devlet ne kadar da farklı yollardan ticaret yapıyor olsa da halktan aldığı Vergiler her zaman için en önemli gelir unsurudur. Devlet halkından almış olduğu bu vergiler ile birlikte yasaları, savunma hizmetlerini, yollar, okullar, hastaneler ve genel anlamda ülkeyi yönetmek, birlik ve beraberliği sağlamak için yapılan harcamaları halkın verdiği vergilerden karşılar.
Günümüzdeki devlet memurları bizlerin verdiği vergiler sayesinde maaşlarını alırlar. Camilerden tutun da halk kütüphanelerine kadar devletin harcadığı tutarların karşılığı bizim cebimizden çıkan vergilerden sağlanmaktadır. Vergi ödemek başka bir deyişle devlete hizmet etmek demektir. Günümüzde vergi borcu para şeklinde ödense de geçmişte sık sık mal ya da hizmet yoluyla ödendiği karşımıza çıkmaktadır. Örneğin geçmişte çiftçiler ürettiği mamulün yüzdesel olarak bir kısmını devlete vermek ile yükümlüydü.
Halkın birkaç haftalığına devletin ordusuna katılarak hizmet etmeleri de bir vergi sayılmaktaydı. Askerlik yapmayı da vergi ödemek gibi düşünmek yanlış olmaz. Günümüzde birçok insan devleti yasal mafya olarak görse de devletin ayakları üzerinde durabilmesi ve doğru bir döngü içerisinde kendini idâme ettirebilmesi için halkın vergi borcu vazgeçilmez bir gelir kaynağıdır ve oldukça doğal bir durumdur. Aslında kafamızı kaldırıp farklı ülkelere baktığımız zaman diğer ülkelerin de aynı zamanda en büyük gelir kaynakları halkına ait olan gerçek ve tüzel kişiliklerden topladıkları vergisel rakamlardır.
Vergi Borcu Nasıl Toplanır?
Vergiler günümüzde birçok çeşitli yollar ile toplanmaktadır. Bankalar, Vergi daireleri, İnteraktif Vergi Dairesi gibi platformlardan vergiler ödenebilir. Bazı devletler belirledikleri bakanlıklar veya kuruluşlar için fon oluştururlar. Örneğin Türkiye de beyannamelerde eğitime katkı payı mevcuttur. Mükellefin hiçbir vergi ödemesi olmasa dahi Katma Değer Vergisi yoluyla 2023 yılı için 194,60 TL tutarında ödeme yapması gerekiyor.
Verginin Matrahı Nedir?
Verginin belirlenmesi için ortada bir matrah olması gerekmektedir. “Verginin Matrahı” kelimesini kulağınıza birkaç kere gelmiş olmalıdır. Verginin matrahı üzerinden verginin hesaplandığı rakamdır. Herhangi bir kazanç vergiyi doğurur. Bu kazanç ise Verginin Matrahıdır. Örneğin 18.000,00 TL KDV ödemesi olan bir firmanın KDV Matrahı 100.000,00 TL’dir. Çünkü vergi 100.000,00 TL matrah üzerinden hesaplanmıştır.
Gelir ve Damga Vergisi Nedir?
Vergiler mükellef olmayan nihai tüketicilerin maaşlarından da kesilir. Maaş bordrolarına dikkatli bakarsanız orada yer alan “Gelir Vergisi” ve “Damga Vergisi” devlete bizim adımıza işverenimizin ödemiş olduğu vergi borcudur. Gelir vergisi uygulanmıyor olsaydı maaşlı çalışanların hak edecekleri ücret daha yüksek bir tutara tekabül edecektir. Henüz bir şirket veya işletmemiz olmadığı için vergi ödemeyeceğinizi düşünüyorsanız yanılıyorsunuz çünkü cebinizden çıkan her türlü Harcamada kesinlikle ufak da olsa vergiye tabi tutulduğunuzu unutmayın.
Uluslararası Ticaret ve Vergiler
Ülkeler arasında yapılan alım – satım işlemleri de bir vergi konusudur. Bu vergilere “Gümrük Vergisi“ adı verilmektedir. Gümrük nedeniyle meydana gelen vergiye herhangi bir ülkeye yurt dışından getirilen mallar ile ilgili verilen vergilerdir. Bu vergiler yalnızca gelir sağlamak amacı ile değil de aynı zamanda yurt dışı menşeili tüketim malzemelerine bir engel duvarı koyarak yurt içi üretimi ve tüketimi tetiklemektir. Bu durumda yurt dışından gelen malların fiyatı yükselerek tüketicinin yerli malları tercih etmesi sağlanır.
Herhangi bir gemi, kamyon, uçak vs. yurt dışından gelecek olan her türlü ulaşım aracı ülkeye ulaştığı anda aracın içerisindeki yükün listesini gümrük görevlisine vermek zorundadır. Daha sonrasında malları bekleyen şirket ve tüccarlar Gümrük memurları tarafından oluşturulan vergileri gümrük dairelerine ödeyerek malları teslim alırlar. Gümrük görevlileri bu sırada aracın içerisinde kaçak ya da gizli mal olup olmadığını araştırmaya yönelik işlemler gerçekleştirebilirler. Bu konuda tam yetkileri vardır.
