Adi Ortaklık iki veya daha fazla kişinin bir araya gelerek kurduğu işletmelerdir. Adi Ortaklıklar her ne kadar ticari faaliyet sebebiyle kurulmuş olsalar da kesinlikle bir sermaye şirketi niteliği taşımamaktadır. Adi Ortaklıklar kuruluşta işletme defteri usullerine tabi olan basit denebilecek düzeyde mükelleflerdir. Adi Ortaklık günümüzde çok kolay bir şekilde kurulabilmektedir. Bunun için ortakların tamamına gerçek usulde vergi mükellefiyetini yalnızca KDV ve MUHSGK yönünden açılışı yapılması gerekir.
Ayrıca ortaklar beyan edilerek vergi dairesine adi ortaklık bildiriminde de bulunulması gerekmektedir. Ortakların tamamı için aylık 1 adet KDV ve MUHSGK bildirgeleri verilir. Fakat geçici vergilerin tamamı kendine özgü olduklarından dolayı bütün ortaklar için ayrı ayrı geçici vergi ve gelir vergisi beyannamelerinin hazırlanması gerekmektedir.
Adi Ortaklık Özellikleri Nelerdir?
- Adı ortaklık bir şirket niteliği taşımadığından dolayı tüzel kişiliği bulunmaz.
- Adı ortaklıkların kuruluşu herhangi bir şekil ve şarta tabi değildir.
- Herhangi bir ticari unvana sahip değildir.
- Tüzel kişiliği olmadığından dolayı açılış sırasında Ticaret sicil müdürlüğüne tescil ettirilmesine gerek yoktur. Ancak ilgili kurumlar ticaret odası kaydı isterlerse adi ortakların her biri ayrı ayrı ticaret odasına kayıt açtırmaları gerekmektedir.
- Notere başvurarak “Adi Ortaklık Sözleşmesi “yapıldığı zaman yasal olarak ortaklık kurulmuş sayılır.
- Adi ortaklığın borçları ve alacaklarından ortak olan herkes sorumlu tutulur.
- Adi ortaklarda aksi bir durum adi ortaklık sözleşmesinde belirtilmedikçe bütün ortaklar aynı oranda sorumluluk taşımaktadır.
Adı Ortaklık Sözleşmesi Nedir?
Adi Ortaklığın yasal olarak kurulabilmesi için “Adi Ortaklık Sözleşmesi“ yapılması gerekmektedir. Adi ortaklık sözleşmesi noter onaylı olmak zorunda değildir. Ancak Sosyal Güvenlik Kurumu gibi bazı kurumlar açılış yapacakları zaman mükelleften noter onaylı sözleşme talep ettiklerinden dolayı sözleşmenin noter aracılığı ile yapılması tasvip edilir.
Adi ortaklık sözleşmesi hazırlanıp karşılıklı olarak noter huzurunda imzalandığı zaman teknik olarak ortaklık kurulmuş olur. Adi ortaklık herhangi bir şekil ve şarta tâbi olmadığından dolayı çok basit bir şekilde kurulup kapanabilirler. Adı ortaklık sözleşmesi yapıldığı zaman bir şirket kurmuş olmazsınız. Yalnızca gerçek usulde faaliyet gösteren iki işletmeyi birleştirmiş olursunuz. Bu sebepten dolayı sermaye şirketleri ile karıştırılmaması gerekmektedir.
Adi Ortaklık Nasıl Kurulur?
Herhangi bir işletme kurmak için kesinlikle SMMM’ye ihtiyacınız bulunmaktadır. Mali Müşavirler beyannameleri onaylayarak işletme ile devlet arasındaki bağı kurmaktadır. Kuruluş esnasında her ne kadar Mali Müşavir zorunluluğu bulunmuyor olsa da gelecek dönemlerde verilecek olan bildirgeler veya beyannameleri yalnızca Mali Müşavirler onaylayabileceğinden dolayı bir Mali müşavire başvurmak kesinlikle gerekli bir durumdur.
Vergi Dairesi, SGK, Belediye, Esnaf veya ticaret odaları yönünden firmanın açılışını gerçekleştirmek gerekmektedir. Vergi dairesine bildirim yapmak ile işlem sonuçlanmaz. Sonrasında işletmenin çalıştırmakta olduğu işyeri için ruhsat çıkartmak adına belediyeye başvurmak gerekmektedir. Ayrıca bütün ortakların ayrı ayrı ticaret veya esnaf odalarına kayıtlarının gerçekleştirilmesi de kesinlikle gerekli bir husustur. Son olarak firmada bir sigortalı çalıştırılacak ise Sosyal Güvenlik Kurumu işyeri tescil servisine başvuru yapılarak işyerinde işçi çalıştırılacağına dair bildirim verilmesi gerekmektedir.
Gerekli Evraklar
Adi ortaklığın vergisel yönden kurulabilmesi için muhasebeciniz sizden bazı evraklar ve bilgiler talep edecektir. Bunlar;
- Adi ortaklık sözleşmesi
- Ortakların kimlik fotokopileri
- Ortakların ikametgah teskereleri ( E Devletten Alınabilir)
- İmza beyannameleri
- İşyeri kira ise kira kontratı
- İşyeri kira değilse tapu fotokopisi
- Muhasebeci vekaletnamesi
- Kuruluş için SMMM hizmet ücreti
- Kuruluşta yapılacak masraflar
- Muhasebeci Sözleşmesi
- Faaliyet Alanı (Nace Kodu)
Mali müşavirinizin âdi ortaklık kuruluşunda sizden başlıca isteyeceği evraklar ve bilgilerdir. Bu bilgiler neticesinde mali müşavir vergi dairesi gerekli başvuruları yapabilir hale gelecektir. İlk olarak vergi dairesinde açılış gerçekleştirilerek vergi levhasının elde edilmesi gerekir. Sonrasında ise vergi levhası ve imza beyannameleri ile birlikte gerekli mercilere başvuru yapılarak dosyalar açılmaktadır. Belediyeye düzenli olarak çevre temizlik vergisi, esnaf odalarına da gerekli dönemlerde aidatların ödenmesi firma yetkililerinin sorumlulukları içerisinde yer almaktadır.
Adi Ortaklıklarda Vergilendirme
Adi ortaklıklar Kar – Zarar (Geçici Vergi) yönünden yalnızca kendileri adına beyanname vermek zorundadırlar. Ortaklık yalnızca MUHSGK ve KDV beyannameleri yönünden sağlanmaktadır. Adi Ortaklığın belirli bir dönem içerisinde elde etmiş olduğu net karlar ortak sayısına bölünerek herkes kendi adına karını beyan eder.
Katma Değer Vergisi Beyannamesi ve Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesi ortaklık adına verilmektedir. Bu iki beyannameden kaynaklanan vergi ödeme yükümlülüğü ortakların hepsine aittir. Fakat kar – zarar üzerinden verilen beyanname şahsi olarak işlem görmektedir. Ortak kişilerin ortadan aldıkları paylar ve varsa diğer gelirleri de toplandıktan sonra her yıl mart ayının son gününe kadar gelir vergisi beyannamesini vermek durumundadırlar.
Kimler Adi Ortak Olabilir?
Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde ikamet eden ve 18 yaşını doldurmuş olan herkes aynı şartları taşıyan bir başka şahıs ile adı ortaklık yapabilir. Adi ortaklık günümüzde çok fazla tercih edilmeyen işletme türleri arasındadır. Adi ortaklık günümüzde her ne kadar tercih edilmeyen mükellefiyet olsa da durumun resmiyet kazanması açısından bazı durumlarda gerekli olabilmektedir.
Adi ortaklık sözleşmesi noterde yapıldığı zaman ortaklık yasal olarak başlamış olur ve sözleşme tarihinden sonra, adı ortaklık sözleşmesinin içerisinde bulunan sözleşme detaylarına göre kar ve zarara ortak olurlar. Mükellefiyet açılışı gerçekleştikten sonra ortaklık ve ortakların kendileri beyannamelerini vermek zorundadırlar.
Adi Ortaklık En Az Kaç Kişi ile Kurulur?
Adi ortaklığın kurulabilmesi için en az iki kişi gerekmektedir. Ortaklar tüzel kişilik taşımadıklarından dolayı Gelir Vergisi mükellefi olurlar. Sözleşmede ve vergi dairesine ortakların payları belirtilmediği zaman yarı yarıya kar zarar ortaklığı tahsis edilmiş olacaktır. Ortakların payları adi ortaklık sözleşmesinde ve vergi dairesinde açılış esnasında bildirilmelidir.
Adi Ortaklık Nasıl Kapatılır?
Adi Ortaklığı kapatma işlemi için ilk olarak “Adi Ortaklık Sözleşmesinin Feshi” işlemini gerçekleştirmek gerekir. Fesih işlemini gerçekleştirmek için herhangi bir notere giderek durumdan bahsederek adi ortaklık sözleşmesi iptal edilmelidir. Sonrasında beyannameleri onaylayan Mali Müşavire kapanış bilgisini, işletme kapanışından kısa bir süre içerisinde bildirmek gerekir.
Mali müşavir ortaklık kapanış bildirimi vermesi gerekir. Ayrıca gerçek kişilikler de kapanacaksa her ortak için ayrı ayrı işi bırakma bildirimi vermek de gerekir. 1 ay içerisinde fatura kesilmemiş ise yeni dönemde beyanname vermemek için bir önceki ayın son gününe kapanış vermek hem muhasebeci hem de mükellef için iyi bir davranış olacaktır.
