Ba Bs Formu bilanço esasına göre defter tutan işletmelerin her ay maliyeye bildirimde bulunması gereken bir formdur. Ba Formu mal ya da Hizmetlerin satın alımlarına ilişkin bildirimler için kullanılmaktadır. Bs Formu ise mal ve alımların satışlarına ilişkin bildirimlerde kullanılmaktadır.
Ba açılımına bakıldığında Ba ‘Beş bin Üzeri Alış’ anlamına gelirken Bs açılımı ise ‘Beş bin Üzeri Satış’ akıllara gelmektedir. Örneğin bir mal ve hizmet karşılığında düzenlenen herhangi bir kağıt evrak sonucunda şirket Bs formunda, Faturayı alan şirkette Ba Formunda beyan etmektedir. Ancak bu geçerlilik Elektronik ortamlarda düzenlenen belgelerde 2023 yılından itibaren geçerli değildir.
Ba Bs’nin Amacı Nedir?
Kayıt dışı ekonomi ile piyasada naylon fatura olarak ifade edilen yanıltıcı belgeler ile mücadele etmek için Gelir İdaresi Başkanlığı tarafından 2006 yılında uygulamaya konulmuş bir sistemdir. Ba ve Bs Formlarının hazırlanmasında amaç firmaların birbirine kesmiş olduğu faturaları çapraz kontrole tabii tutarak karşılaştırmaktır. Elektronik olarak düzenlenen E-Fatura, E-Arşiv Fatura gibi E-Dönüşüm uygulamaları ile düzenlenen belgeler 2023 yılı itibari ile beyan edilmeyecektir. Bunun sebebi düzenlenen belgeler direkt olarak maliyenin kayıtlarına alınmasından ileri gelmektedir.
Ba Bs Formu Hangi Durumlarda Verilir?
Burada dikkat edilmesi gereken nokta herhangi bir dönem içerisinde aynı firma ile yapılan alım ve satışların toplamı beş bin lirayı geçip geçmediğidir. Eğer alım ve satım tutarları beş bin liranın üzerinde ise Ba-Bs Formu ile beyan edilmek zorundadır. 5 Bin TL üzerinde herhangi bir Ba veya Bs durumu bulunmuyorsa 2023 yılından itibaren bildirim yapılmayacaktır. Yalnızca bu belgelerin bulunduğu durumlarda bildirimler yapılacak ve gelir idaresine gönderimi sağlanacaktır. Bu durum devletin işletmeler için getirmiş olduğu mükemmel bir yenilik ve kolaylıktır.
Ba ve Bs Kimler Verir?
Bütün Anonim ve Limited Şirketler aylık olarak Ba Bs formu bildirmek zorundadır. Eğer ki şahıs işletmesi ise bu zorunlu bir durum değildir. Şahıs işletmesinin Ba Bs Formu bildirmesi için belirli bir seviyede büyüklük sağlamış olması gerekir. Bu büyüklüğü sağlayan işletmeler bilanço usulüne göre defter tutan işletmelerdir. (Envanter, Defter-i Kebir, Yevmiye defteri tutan işletmeler) Bunların dışında bilanço esasına göre defter tutan diğer tüm kurum ve kuruluşlar Ba Bs mükellefiyetine tabi tutulmaktadır.
Ba Bs Mütabakatı Yapılmazsa Ne Olur?
Mütabakat yapılmadan Ba Bs formları beyan edilir ise teyit gerçekleşmediği için yanlış beyan edilmiş olunabilir. Ba Bs mütabakatında ki amaç zaten yanlış beyanı önlemektir. Örneğin satış yaptığınız karşı firmaya faturalarınız ulaşmamış olabilir. Bu durumda karşı taraf Ba formunda daha az bir tutarı beyan ederken kendi firmanız Bs formunda daha fazla tutar beyan etmiş olacaktır. Bu durum ise uyuşmazlığa ve problemlere neden olacaktır.
Ba ve Bs Formları Ne Zaman Verilir?
Ba ve Bs yani dönem için alış ve dönem içi satış mutabakat formları eğer Ba ve Bs’yi ilgilendiren bir belge ve ödeme söz konusu ise izleyen ayın son gününe kadar bildirilmesi gerekir. Ayın son günü beyan kesinlikle gerçekleşmiş olmalıdır. Yine ayın son günü hafta sonuna denk geliyor ise beyanın son günü bir sonraki iş gününe sarkmaktadır.
Mal alış, mal alış iadesi, mal satış ya da mal satış iadesi gibi belgeler Katma Değer Vergisi hariç tutarı 5.000 TL’sini geçen kağıt faturaların toplam tutarı ve fatura adetlerinin Ba Bs formunda bildirilmesi gerekmektedir. Böyle bakıldığında önemli bir Muhasebe veri tabanı teşkil etmektedir. Ayrıca kiralar ve gider pusulası ile araç alışlar veya gider pusulası ile alınan diğer ürünler Ba formuna konu olmaktadır.
Ba Bs Formlarının Kurallar Nelerdir?
Öncelikle alıcı ve satıcının bu forma tabii olabilmesi için ilgili ayda düzenlenen ya da uygulanan kağıt belgeler KDV hariç toplamının 5.000 TL üzerinde ihtiva etmesi gerekmektedir. Dönem içi alış veya satış belirtilen sınırların altında ihtiva ediyor ise Ba ve Bs için formunda gösterilmez. Bu durumda Ba Bs bildiriminin boş beyan edilmesine 2023 yılı itibari ile gerek bulunmamaktadır.
Elektronik ortamda düzenlenen faturaların bildirilme zorunluluğu yoktur. Bu kural göz ardı edilmemelidir. Yalnızca eskisi gibi noter kanalı ile tasdik edilmiş halde olan kağıt faturalarla alış satış işlemi gerçekleştiren işletmeler için geçerli bir durumdur. Tamamen elektronik fatura sistemine geçmiş olan bir işletme çok büyük bir şirket dahi olsa ba bs formlarını boş olarak beyan etmesine gerek yoktur. Bunun sebebi işletme ile ilgili bütün faturaların ve belgelerin elektronik ortamda düzenlenmesinden kaynaklanmaktadır.
Ba Bs Formlarının Düzeltmesi Nasıl Yapılır?
Gelir İdaresi Başkanlığına bildirimi gerçekleşen ba bs formu üzerinde sonradan düzeltmeler yapmak mümkündür. Eğer ki Formu zamanında beyan etmiş ve daha sonrasında düzeltme yapmanız gerekmişse; son günden itibaren 10 gün içerisinde düzeltme bildirimi vermeniz gerekir. Bu durumda herhangi bir cezai yaptırım ile karşılaşmazsınız.
Ba Bs Formlarını Vermeme Cezası Nedir?
Ba ve Bs formlarının son bildirim tarihleri izleyen ayın son günü olarak belirlenmiştir. Burada izleyen ayın sonunda verilmesi önemli bir faktördür. 10 ile 25 gün arasında düzeltme yapılırsa 680 TL cezai yaptırım uygulanır. Eğer ki bu tarihler haricinde bir düzeltme yapılırsa 3.400 TL cezai yaptırım uygulanmaktadır.
