Stopaj devlete beyan yolu ile ödenen vergilerden bir tanesidir. Muhtasar beyannamesinde gelir elde eden işletme yerine vergi sorumlusu bu borcu yüklenmektedir. Yani vergiyi oluşturan kişi stopajı ödemek zorundadır. Bir işletme muhtasar döneminde kiranın tutarı ne kadar ise Brüt üzerinden %20 si kadar devlete stopajını ödemek zorundadır. Burada işletme hem tapu sahibine kira ödeyerek bir gider yapmış olur hem de kiraya veren adına devlete stopaj ödemiş olur.
Stopaj Ne zaman Ödenir?
Stopaj türü vergilendirmede kazancı sağlayan nihai tüketici parası eline geçmeden önce vergilendirmiş olur. Maaş bordrolarında bulunan gelir vergisi işyeri sahibinin işçi adına devlete ödediği vergidir. Buna en güzel örnek sigortalı sayılan işçilerdir. İşçiler hak ettikleri brüt ücret üzerinden vergilendirilirler. Bunun devlet nezdindeki ismi gelir vergisidir Bir diğer değişle stopajdır. Stopaj her ay 26. Günden önce tahakkuk ettirilir ve ödenmelidir.
Muhtasar Beyannamenin Düzenlenme ve Beyan Süreleri
- Ocak – Şubat – Mart dönemi Muhtasarları Nisan ayının 26. Günü akşamına kadar.
- Nisan – Mayıs – Haziran döneminin Muhtasarları temmuz ayının 26. Günü akşamına kadar.
- Temmuz – Ağustos – Eylül döneminin Muhtasarları Ekim ayının 26. Günü akşamına kadar.
- Ekim – Kasım – Aralık döneminin Muhtasarları ocak ayının 26. Günü akşamına kadar düzenlenmesi gerekir.
Tabi ki burada bahsedilen günler yanında işçi çalıştırmayan ve Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesini 3 ayda bir vermekle yükümlü olan kişiler için geçerlidir.
Stopaj Vergisi Ne Kadar?
Stopaj yani Muhtasar ödemesi işletmenin büyüklüğüne göre veya kaynaktan kesinti olarak satın almış olduğu hizmet edinimlerine göre değişkenlik gösterebilmektedir. Günümüzde Türkiye’de Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesi ile beyan edilerek ödenen en çok Stopaj Vergisi Kira Stopajıdır.
Kira Stopajı, iş yerlerini gerçek kişilerden kiralayarak faaliyetlerini gösteren bütün mükelleflerce ödenmelidir. 1.000,00 TL kira ödeyen bir esnaf %20 üzerinden 250,00 TL Muhtasar döneminde stopaj vergisi ödemekle yükümlüdür. Ancak günümüzde pandemi dolayısı ile %10 oranına düşürülmüştür. Fakat ay içerisinde stopajı ilgilendiren başka ödemeler yapılmış ise (Telif Ödemesi, İçerik Ödemesi vs.) bu ödemeler de hesaba katılarak ödeme rakamını çoğaltacaktır.
Stopajın Amacı Nedir?
Stopajda işletmeler ve şirketler kendine ait olmayan bir borcu ödemektedirler. Bu ödemeler Vergi Mükellefi olmayan kişilere aittir ve işletmeler stopajı asıl Vergi Sorumlusunun maaşından veya alacağından kesinti uygulayarak devlete beyan etmektedirler.
Buradaki genel amaç, vergi mükellefi olmayan nihai tüketicinin devlete olan sorumluluğunu yerine getirebilmesini sağlamaktır. Stopajı işletmeler beyan ederek Devlet Nihai Tüketicinin, yani vergi sorumlusunun peşine düşmeden, işletmeler sayesinde kolay ve hızlı bir şekilde ödemeyi tahsil etmiş olmaktadır.
Kimler Ne Kadar Stopaj Öder? Hangi Ödemelerde Stopaj Kesilmesi Gerekir?
Aşağıda belirtilmiş olan muhtasar kodları genel olarak günümüzde en çok kullanılan muhtasar kodlarıdır. Burada 011 olarak belirtilen muhtasar kodunda Asgari Ücretliden kesilecek olan verginin yüzdesel olarak gösterimi sağlanmıştır.
Bu kesintilere örnek vermek gerekecek olursak Asgari Ücretli aldığı brüt maaş üzerinden %15, Kira verenler ödedikleri kira üzerinden %20 gibi örneklendirebiliriz.
Stopaj Nasıl Hesaplanır?
Stopaj hesaplamasının iki farklı yolu bulunmaktadır. Stopaj hesaplaması yapmadan önce ücretin Nev’ine bakılması gerekmektedir. Stopaj Hesaplaması iki şekilde yapılabilmektedir;
Brüt Üzerinden Vergiyi Hesaplamak;
Brüt Tutar her ne ise o rakam üzerinden yüzdesel olarak hesaplanmaktadır. Stopaj hesaplaması yaparken 4.250,00 TL Gelir Vergisi Matrahı olan bir çalışanın devlete ödemesi gereken Gelir Vergisi Stopajı 637,50 TL olmaktadır. Vergilendirilme yüzdesi %15 olduğundan dolayı, Stopaj hesaplaması ise 4.250,00*15/100=637,00 TL olarak hesaplayabiliriz.
Net Üzerinden Vergi Hesaplamak;
Bu kısımda hesaplama biraz daha zorlaşabilmektedir. Kazancın Net rakamı vergi kesildikten sonraki hâli olduğu için öncelikle bir bölme işlemi yapılması gerekir. Örnek olarak 1.000,00 TL Net kira ödemesi yapan bir işletme stopaj hesaplaması yaparken 1.000,00/0,80 yaparak 1.250,00 TL olan rakamı bulacaktır. Daha sonrasında ise 1.250,00 – 1.000,00 gibi bir hesaplama yaparak 250,00 TL olan stopaj rakamını elde edecektir.
Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesi
Muhtasar SGK Prim Hizmet Beyannamesi bilindiği üzere sigortalı çalıştıran işletmelerde aylık verilmesi son dönemlerde zorunlu oldu. İzleyen ayın 26. günü akşamına kadar beyan edilmesi gerekmektedir. Bu işlemler tabi ki Mali Müşavirler tarafından yapılmaktadır. Mali müşavir ile sözleşme yapmadan bu işlemlerin yürütülmesi mümkün değildir. Mali müşavirler devlet ile firmanın arasındaki köprü kurarlar ve Mükellefin vergi dairesine borcunu bir nevi doğurmuş olurlar.
Sigortalı çalıştırmayan işletmeler Muhtasar Prim Hizmet Beyannamelerini 3 ayda bir olacak şekilde beyan etmektedirler. Ancak bu işletmeler kendi isteklerine üzerine Muhtasar beyannameyi aylık olarak da beyan da edebilir. Aylık olarak Muhtasar Prim Hizmet Beyannamesini vermek isteyen gerçek veya tüzel kişilik vergi dairesine İnteraktif Vergi Dairesi üzerinden Aylık Muhtasar dilekçesi vererek beyanlarını aylığa çevirebilmektedirler.
